Đầu thập niên 60 thế kỷ 20 ở Sài Gòn tôi xem phim Rashomon của đạo diễn Akira Kurosawa với diễn viên Toshiro Mifune. Sau đọc truyện ngắn Trong Rừng (In A Grove) tôi rất thích nhà văn Ryunosuke Akutagawa của Nhật Bản. Đến thập niên 80 ở San Jose đọc truyện Tơ Nhện ( The Spider's Thread ) của ông, tôi càng thú vị. Truyện kể Đức Phật ở Niết Bàn nhìn xuống địa ngục thấy tên cướp Kandata đang đau khổ trong biển lửa. Tên cướp của giết người này làm quá nhiều tội ác, nhưng có một việc thiện là đã từng cứu sống một con nhện. Nhân có con nhện đang giăng tơ trên đài sen, Đức Phật bèn lấy tơ nhện thả xuống cứu tên cướp. Hắn bám vào tơ nhện, lơ lửng leo lên. Rồi hắn nhìn xuống thấy nhiều người cũng bám vào tơ nhện leo theo. Sợ tơ đứt, hắn đạp và la mắng dành độc quyền.Ngay khi đó tơ đứt, ném hắn rơi trở lại hỏa ngục (theo bản Anh ngữ của Edwin McClellan)
Cuối năm 2010, tôi tìm đọc lại Dostoevsky, tác giả tôi thích nhất. Tôi vật lộn với cuốn the brothers karamazov (dầy quá). Đến đoạn nhân vật Grushenka kể chuyện cổ tích về một phụ nữ cả đời làm ác. Chết đi bà ta bị đọa trong hồ lửa địa ngục. Nhưng bà cũng từng cho một người ăn mày một nhánh hành, kể như là việc thiện. Thượng đế bèn lấy nhánh hành giao cho thần hộ mệnh của bà ta để đem cứu. Lập tức người đàn bà ác độc bám vào nhánh hành leo lên. Nhưng khi nhìn xuống, bà ta thấy nhiều người cũng đang bám lấy nhánh hành. Bà ta cũng sợ đứt nên quẫy đạp chửi rủa dành độc quyền. Ngay khi đó nhánh hành đứt, ném trả bà ta vào hồ lửa địa ngục.(bản Anh ngữ của Ralph E.Matlaw, Norton xuất bản1976, trang 330)
Sự trùng hợp này làm tôi vừa băn khoăn vừa buồn. Dostoevsky viết năm 1880, Akutagawa viết muộn nhất năm 1927 (năm ông tự tử). Không lẽ Akutagawa đạo ý ? Ôi một nhà văn tôi yêu thích mà làm thế thì tôi buồn chết mất . Có thể câu chuyện cổ tích kia là của chung, do giao thoa văn hóa mà mỗi dân tộc thâu nhận khác nhau chăng ? Hoặc người ta đã giải quyết vấn đề này từ lâu mà tôi không biết ? Dù sao tôi cũng ghi chú lại ở đây (để tồn kho) trong khi chờ đáp án. Cũng là thói quen đọc sách của riêng tôi.
tvat 14/1/11
Cuối năm 2010, tôi tìm đọc lại Dostoevsky, tác giả tôi thích nhất. Tôi vật lộn với cuốn the brothers karamazov (dầy quá). Đến đoạn nhân vật Grushenka kể chuyện cổ tích về một phụ nữ cả đời làm ác. Chết đi bà ta bị đọa trong hồ lửa địa ngục. Nhưng bà cũng từng cho một người ăn mày một nhánh hành, kể như là việc thiện. Thượng đế bèn lấy nhánh hành giao cho thần hộ mệnh của bà ta để đem cứu. Lập tức người đàn bà ác độc bám vào nhánh hành leo lên. Nhưng khi nhìn xuống, bà ta thấy nhiều người cũng đang bám lấy nhánh hành. Bà ta cũng sợ đứt nên quẫy đạp chửi rủa dành độc quyền. Ngay khi đó nhánh hành đứt, ném trả bà ta vào hồ lửa địa ngục.(bản Anh ngữ của Ralph E.Matlaw, Norton xuất bản1976, trang 330)
Sự trùng hợp này làm tôi vừa băn khoăn vừa buồn. Dostoevsky viết năm 1880, Akutagawa viết muộn nhất năm 1927 (năm ông tự tử). Không lẽ Akutagawa đạo ý ? Ôi một nhà văn tôi yêu thích mà làm thế thì tôi buồn chết mất . Có thể câu chuyện cổ tích kia là của chung, do giao thoa văn hóa mà mỗi dân tộc thâu nhận khác nhau chăng ? Hoặc người ta đã giải quyết vấn đề này từ lâu mà tôi không biết ? Dù sao tôi cũng ghi chú lại ở đây (để tồn kho) trong khi chờ đáp án. Cũng là thói quen đọc sách của riêng tôi.
tvat 14/1/11
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét